Bevindingen uit het DEKRA Road Safety Report 2025
Hoe verkeersregels het aantal ongevallen kunnen verminderen
Het is geen toeval dat het aantal verkeersdoden in veel landen al tientallen jaren daalt. Naast de vooruitgang op het gebied van voertuigtechnologie en hulpdiensten, evenals infrastructurele maatregelen, hebben ook wettelijke voorschriften bijgedragen aan deze positieve ontwikkeling. Regelgeving op het gebied van onder meer veiligheidsgordels, snelheid, rijden onder invloed, helmplicht voor motorrijders en het gebruik van mobiele telefoons tijdens het rijden heeft effect. Het DEKRA-rapport over verkeersveiligheid 2025, getiteld "The Changing Face of Mobility", laat zien welke maatregelen in specifieke landen bijzonder effectief zijn geweest.
- Succesvolle regulering van snelheid, alcohol, veiligheidsgordels en helmen
- Strengere straffen voor verkeersovertredingen hebben effect
- Verkeersveiligheidsmaatregelen mogen geen kortetermijnactiviteit zijn.
De ontwikkeling van de verkeersveiligheid in talrijke landen toont op indrukwekkende wijze aan dat doortastend politiek optreden levens kan redden. "De randvoorwaarden verschillen van land tot land. Maar één ding is duidelijk: gerichte hervormingen, technische innovaties en consequent gehandhaafde regels leiden tot meetbaar succes, waar ze ook op de lange termijn worden doorgevoerd", zegt DEKRA-ongevallenonderzoeker Markus Egelhaaf. Een internationale vergelijking in het DEKRA Road Safety Report 2025 laat zien welke maatregelen bijzonder effectief zijn geweest en hoe landen hun wegen stap voor stap veiliger hebben gemaakt.
Grote vooruitgang in talrijke Europese landen
Duitsland was bijvoorbeeld een van de eerste landen die bindende regels en technische normen invoerde. Al in 1956 werd met de invoering van geschiktheidsbeoordelingen – vanaf 1960 bekend als medisch-psychologische onderzoeken – een instrument gecreëerd waarmee de rijgeschiktheid van risicogroepen kon worden gecontroleerd. In de jaren zeventig volgden beslissende maatregelen: snelheidsbeperkingen op landelijke wegen, een voor die tijd nieuwe alcohollimiet en de verplichting om veiligheidsgordels en helmen te dragen, verbeterden de veiligheid aanzienlijk. Latere maatregelen, zoals het verplichte gebruik van kinderbeveiligingssystemen, de nulpromillage en voorlopige rijbewijzen voor nieuwe bestuurders, zorgden voor een verdere impuls. Deze combinatie van preventie, regelgeving en technische uitrusting leidde tot een langdurige daling van het aantal ongevallen.
Frankrijk voert sinds 1972 een gecoördineerde strategie voor verkeersveiligheid, waarvoor een aparte interministeriële commissie is opgericht. Snelheidsbeperkingen op snelwegen, het verplichte dragen van een helm en een uitgebreide gordelplicht hebben aanzienlijk bijgedragen aan de daling van het aantal slachtoffers. De verlaging van de alcohollimiet en later het verbod op het gebruik van mobiele telefoons zonder handsfree-apparatuur bleken bijzonder effectief. Met de verlaging van de maximumsnelheid op tweebaanswegen op het platteland in 2018 heeft Frankrijk opnieuw een voorbeeld gesteld voor meer veiligheid.
Zweden wordt wereldwijd beschouwd als een pionier op het gebied van verkeersveiligheid, niet in de laatste plaats vanwege zijn 'Vision Zero'-aanpak. "De combinatie van streng gehandhaafde alcoholregels, duidelijk gestructureerde snelheidslimieten en verplichte beschermende uitrusting, evenals investeringen in infrastructuur en onderzoek, vormden de basis voor een indrukwekkende daling van het aantal ongevallen", benadrukt de DEKRA-ongevallenonderzoeker. De verplichting om een helm te dragen en het verbod op het gebruik van mobiele telefoons tijdens het rijden illustreren de consistente aanpak van Zweden om risico's systematisch te minimaliseren.
Spanje heeft grote vooruitgang geboekt, vooral sinds de jaren negentig. Naast wettelijke maatregelen zoals het verplichte gebruik van veiligheidsgordels, het verplichte gebruik van helmen en het verlagen van de alcohollimiet in het bloed, heeft het land zich steeds meer gericht op controle en sancties, bijvoorbeeld door middel van snelheidscontroles en het in 2006 ingevoerde puntenrijbewijs. Investeringen in veiligere wegen, de uitbreiding van rotondes en betere verlichtingsconcepten hebben ook bijgedragen aan een merkbare daling van het aantal verkeersdoden. In de jaren 2010 zijn daar maatregelen ter bevordering van de veiligheid van voetgangers en fietsers aan toegevoegd.
Ook in Japan, Australië en de VS gelden strenge voorschriften.
In Japan was het ook een combinatie van een langetermijnstrategie en een consistente uitvoering die leidde tot verbeteringen in de verkeersveiligheid. Het land presenteerde al in 1970 een uitgebreid concept met de Traffic Safety Policies Basic Act. Strenge alcoholcontroles, moderne verkeerslichtsystemen met aftelweergave en een veiligheidsgordelplicht die in de loop van tientallen jaren is uitgebreid, hebben geleid tot meer veiligheid op de wegen. Strengere regels voor het gebruik van mobiele telefoons en e-scooters, evenals strengere straffen voor verkeersovertredingen, hebben deze trend versterkt.
Australië daarentegen vertrouwt sterk op technische normen en consistente controle van het wegverkeer. Sinds de jaren zeventig moeten nieuwe voertuigen worden uitgerust met veiligheidsgordels, aangevuld met verplichte helmen voor bestuurders van tweewielige voertuigen, willekeurige alcoholcontroles en het wijdverbreide gebruik van radar- en roodlichtcamera's. Tegelijkertijd heeft het land geïnvesteerd in verkeersveiligheidsmaatregelen, zoals rumble strips aan de rand van de weg en bredere vluchtstroken. De fietshelmplicht, die sinds de jaren negentig gestaag is uitgebreid, maakte het veiligheidsconcept compleet.
De Verenigde Staten bieden een heterogeen beeld, aangezien wetgeving grotendeels onder de verantwoordelijkheid van de afzonderlijke staten valt. Toch zijn er duidelijke patronen te onderscheiden: de landelijke nultolerantiebeleid ten aanzien van alcohol voor jonge bestuurders, het wijdverbreide verbod op het gebruik van mobiele telefoons tijdens het rijden en de voorschriften voor kinderbeveiligingssystemen zijn uiterst effectief gebleken. Met name de invoering van zogenaamde "primaire veiligheidsgordelwetten", die de politie in staat stellen overtredingen direct te bestraffen, heeft in veel staten geleid tot een aanzienlijke daling van het aantal slachtoffers. Toch is er nog ruimte voor verbetering: door de heterogene juridische situatie, de ontoereikende infrastructuur, met name voor voetgangers en fietsers, en de soms lakse handhaving blijft het verkeersrisico in de VS in internationaal opzicht hoog en is het aantal dodelijke slachtoffers de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen.
Ongeacht alle regelgevende maatregelen is DEKRA-expert Markus Egelhaaf duidelijk: "Verkeersveiligheidsinspanningen mogen nooit een kortetermijnactiviteit zijn, maar kunnen alleen succesvol zijn als een permanent proces." Volgens hem is het belangrijkste een goed gecoördineerde interactie tussen technische, organisatorische en infrastructurele maatregelen om ongevallen te voorkomen en de gevolgen ervan te beperken – ingebed in een holistische aanpak die rekening houdt met alle weggebruikers.
Meer achtergrondinformatie over dit onderwerp en vele andere aspecten van 'The Changing Face of Mobility' is te vinden in het DEKRA Road Safety Report 2025. Dit rapport is beschikbaar op
www.dekra-roadsafety.com
.