Bevindingen uit het DEKRA-rapport over verkeersveiligheid 2025
V2X-technologie op de weg: een geheel nieuwe dimensie van veiligheid
- Draadloze communicatie met andere voertuigen of infrastructuur
- Potentieel voor digitaal vroegtijdig waarschuwingssysteem in het wegverkeer
- Betrouwbare signaaldekking en cyberbeveiliging essentieel
De mobiliteit op de weg staat voor een ingrijpende verandering. Terwijl rijhulpsystemen al helpen om het aantal ongevallen te verminderen, opent de intelligente interconnectiviteit van voertuigen, infrastructuur en weggebruikers een geheel nieuwe dimensie van veiligheid. "V2X-technologie wordt een sleutelfactor in preventief verkeersmanagement", zegt Thomas Jäger, Senior Vice President Global Connectivity and ITS Technologies bij DEKRA. Het nieuwste DEKRA Road Safety Report 2025, "The Changing Face of Mobility", laat onder andere zien hoe draadloze communicatie tussen voertuigen en tussen voertuigen en infrastructuur kan helpen om het aantal ongevallen te verminderen. De mobiliteit op de weg staat voor een ingrijpende verandering. Terwijl rijhulpsystemen al helpen om het aantal ongevallen te verminderen, opent de intelligente interconnectiviteit van voertuigen, infrastructuur en weggebruikers een geheel nieuwe dimensie van veiligheid. "V2X-technologie wordt een belangrijke factor in preventief verkeersmanagement", zegt Thomas Jäger, Senior Vice President Global Connectivity and ITS Technologies bij DEKRA. Het nieuwste DEKRA Road Safety Report 2025, "The Changing Face of Mobility", laat onder andere zien hoe draadloze communicatie tussen voertuigen en tussen voertuigen en infrastructuur kan helpen het aantal ongevallen te verminderen.
Hoewel specifieke kwantitatieve gegevens over de directe impact van V2X op de verkeersveiligheid nog steeds beperkt zijn, wijzen sommige studies op positieve effecten. Zo verwees de Duitse Raad voor Verkeersveiligheid (DVR) enkele jaren geleden naar een evaluatie door autoleverancier Continental van gegevens uit het Duitse diepgaande ongevallenonderzoek van 2005 tot 2020: volgens deze evaluatie was 30 procent van de fietsers die kruispunten in Duitsland overstaken en 37 procent van de voetgangers die wegen overstaken, aan het zicht onttrokken voordat er een ongeval plaatsvond.
"Ze worden niet gedetecteerd door conventionele, op sensoren gebaseerde veiligheidssystemen, of worden te laat gedetecteerd om een botsing te voorkomen", legt de DEKRA-expert uit. Volgens hem zou V2X deze situatie kunnen verhelpen door middel van snelle informatieoverdracht. "De grote toegevoegde waarde van deze communicatie is dat bestuurders in een fractie van een seconde kunnen worden geïnformeerd over gevaarlijke situaties op hun route en kunnen worden gewaarschuwd, terwijl deze gevaren nog niet zichtbaar zijn voor de bestuurder", voegt hij eraan toe. Tijdens een toekomstige sterk of volledig geautomatiseerde rit zou een voertuig zelfs zelfstandig kunnen remmen of van rijstrook kunnen wisselen om een botsing te voorkomen.
Uit de statistieken blijkt dat ongevallen vaak worden veroorzaakt door slecht zicht, onverwachte manoeuvres of menselijke fouten. V2X biedt voor het eerst de mogelijkheid om verkeersinformatie niet alleen lokaal, maar ook in een bredere omgeving uit te wisselen. Voertuigen communiceren rechtstreeks met elkaar, met verkeerslichten, verkeersbeheersystemen en zelfs met de smartphones van onbeschermde weggebruikers zoals fietsers en voetgangers. Waarschuwingen kunnen in realtime worden gegeven, zelfs als het gevaar zich achter een bocht, een obstakel of in een dode hoek bevindt. Met voldoende voorbereidingstijd ontvangen bestuurders belangrijke informatie voordat ze de situatie zelf kunnen waarnemen. V2X heeft daarom het potentieel om te dienen als een soort digitaal vroegtijdig waarschuwingssysteem in het wegverkeer.
Een kwestie van technologie
Om V2X optimaal te kunnen benutten en de nodige connectiviteit te bieden, zijn geschikte communicatietechnologieën vereist. In Europa zijn dat onder meer de IEEE 802.11p wifi-standaard en de C-V2X (Cellular-Vehicle-to-Everything) mobiele communicatiestandaard op basis van 4G en, in de toekomst, 5G. 5G-netwerken zijn echter opnieuw aanzienlijk krachtiger dan hun voorgangers. Terwijl 4G in de praktijk slechts datasnelheden tot 100 megabit per seconde mogelijk maakt, maakt de 5G-standaard snelheden tot 1 of meer gigabit per seconde mogelijk – met een latentie van 1 tot 10 milliseconden. "Als voertuigen in realtime gegevens met elkaar en met de infrastructuur, zoals verkeerslichten of verkeersbeheersystemen, moeten uitwisselen, is zo'n ultrakorte vertragingstijd essentieel", aldus de DEKRA-expert.
Het is nog onduidelijk welke standaard uiteindelijk in Europa zal zegevieren. De VS, Korea en China hebben gekozen voor de C-V2X-standaard (4G LTE, 5G NR). Een belangrijk aspect in dit verband is een betrouwbare signaaldekking. De meeste toepassingen op het gebied van connected mobility zijn immers sterk afhankelijk van goed functionerende communicatie. Voor niet-veiligheidsgerelateerde toepassingen zoals infotainment is een verlies van signaaldekking niet kritiek – de gebruiker kan gemakkelijk vaststellen of er connectiviteit beschikbaar is of niet. Voor veiligheidsgerelateerde diensten of toepassingen zoals e-call moeten echter waarschuwingsindicatoren worden geactiveerd om de gebruiker te informeren over communicatiestoringen. Bovendien moet het systeem zelfstandig weer kunnen werken zodra er weer een stabiel signaal is.
Cyberveilige connectiviteit
"Wat te allen tijde moet worden gegarandeerd, is bescherming tegen cybercriminaliteit", eist DEKRA-expert Jäger. Om externe aanvallen zoveel mogelijk te voorkomen, moeten fabrikanten ervoor zorgen dat alle nieuwe voertuigtypes sinds juli 2022 fraudebestendig zijn op het gebied van connectiviteit en gegevensoverdracht. Sinds juli 2024 geldt deze regelgeving voor alle voertuigen die nieuw zijn geregistreerd in de EU. De basis hiervoor is het in 2020 door het Wereldforum voor de harmonisatie van voertuigvoorschriften van de Verenigde Naties (UNECE WP.29) ontwikkelde reglement, volgens hetwelk fabrikanten gedurende de gehele ontwikkelings- en levensduur van een voertuig een gecertificeerd beheersysteem moeten hanteren voor zowel cyberbeveiliging (UNR 155) als software-updates (UN-R 156). Bovendien zullen de cyberbeveiligingseisen van de EU-richtlijn inzake radioapparatuur vanaf augustus 2025 extra veiligheid bieden voor verbonden producten, evenals de nieuwe EU-cyberweerbaarheidswet vanaf 2027.
De rol van V2X in slimme steden
Naast verkeersveiligheid worden V2X en de bijbehorende intelligente transportsystemen (ITS) ook steeds belangrijker voor de toekomstige stedelijke ontwikkeling. Digitale oplossingen, genetwerkte infrastructuren en intelligente systemen worden gebruikt voor 'slimme steden' om bijvoorbeeld het wegverkeer te optimaliseren. V2X kan bijvoorbeeld files en vertragingen verminderen door verbinding te maken met verkeerslichten en andere verkeersvoorzieningen. Adaptieve verkeerslichtsystemen passen zich in realtime aan het verkeersvolume aan en verbeteren de doorstroming. Met behulp van V2X kunnen elektrische voertuigen efficiënt naar laadstations worden geleid en kunnen laadtijden worden geoptimaliseerd.
"De huidige mobiliteitsomgeving bestaat uit veel verschillende weggebruikers en nieuwe innovaties creëren voortdurend nieuwe kansen", legt Thomas Jäger uit. Alle deelnemers moeten in een modern stedelijk ecosysteem met elkaar verbonden zijn om de verkeersveiligheid te waarborgen, zegt hij. Zo is het stijgende aantal dodelijke ongevallen met e-bikes en e-scooters al jaren een negatieve trend. "V2X is een manier om het aantal verkeersdoden te verminderen, aangezien tijdige waarschuwingen in onze voertuigen alleen al een doorslaggevend voordeel zouden zijn", aldus de DEKRA-expert.
Meer achtergrondinformatie over dit onderwerp en vele andere aspecten van 'The Changing Face of Mobility' is te vinden in het DEKRA Road Safety Report 2025. Dit rapport is beschikbaar op
www.dekra-roadsafety.com
.